دانلود پایان نامه مدیریت درباره عوامل مؤثر بر توانمند سازی
عوامل مؤثر بر توانمند سازی
عوامل موثر بر توانمند سازی را می توان به صورت ذیل تقسیم بندی نمود:
1?توانمند سازی وعوامل فردی
- فرد باید توانمندشدن را برای خود بپذیردواحساس موثربودن،شایستگی،حق انتخاب، رضایت شغلی در وی تقویت شود.
- توانمندسازی یعنی تغییر در متغیرهای پنداری مانند پندار از محیط، شغل، رفتار رهبر، تعبیر و تفسیر فردی از معنی دار بودن شغل(توماس و ولتهووس[1]،1985،24).
- توانمند سازی یعنی داشتن اعتماد به نفس و اخلاق کاری قوی(مارتین، 1373، 16).
- تغییر نگرش و به تبع آن تغییر رفتار کارکنان از داشتن به خوا ستن.
- جهت دار شدن تصورات فرد از آینده.
- تقویت عقاید و ایجاد اعتماد به نفس در خود و تلاش در جهت اثربخشی فعالیتها(گوردن، 1372، 42)
- توانمندی حالتی در ذهن است و هر فردی با حالت ذهنی توانمند بالندگی گوناگونی را به شرح زیر تجربه می کند(رفیق، 1381، 53 ):
- احساس کنترل بر نحو? انجام کار
- احساس آگاهی نسبت به محیط کار
- احساس مسئولیت پذیری نسبت به نتایج کار فردی
- احساس سهیم بودن در مسئولیت وعملکرد واحد و سازمان
- احساس برابری در دریافت پاداش های متناسب با عملکرد فردی و جمعی
- خود باوری که عواملی چون تجارب گذشته، تجزیه وتحلیل موقعیت، ارزیابی منابع و محدودیتهای فردی و قضاوت فرد، در خصوص کفایت خود بر انجام کار آن مؤثر است از عوامل فردی مؤثر بر توانمندسازی می باشد(باندورا، 1986،20).
- منبع توانمندی در درون افراد است. قبل از آنکه به کارکنان گفته شود چه کار کنند، باید آنها به خوبی وظایف خود را درک کنند(ماری[2] ، 1382، 46).
- توانمند سازی یعنی توانایی تصمیم گیری و اقدام مناسب و به موقع.
2- توانمندسازی وعوامل سازمانی
عوامل درون سازمانی
- دادن قدرت، آزادی، دانش و مهارت به کارکنان برای تصمیم گیری در انجام امور به صورت مؤثر(دفت[3]، 1380، 25)
- توانمند سازی، دادن قدرت به افراد نیست. افراد همواره دارای قدرت(به صورت دانش و انگیزش) هستند که بتوانند کار خود را به طور مطلوب انجام دهند. توانمند سازی، آزاد کردن این قدرت است(جان کارلوس[4]،1985، 15).
- القای حس لیاقت و شایستگی در کلیه امور.
- افزایش سطح مشارکت کارکنان و خود تشخیص دهی آنان.
- دادن قدرت، اختیار و مسئولیت به کارکنان برای تصمیم گیری با تاکید بر مسئول بودن کارکنان نسبت به نتایج کار(ریموند[5] ، 1380،33).
- ایجاد قدرت تطابق با شرایط محیط اطراف، به وسیله چهار عامل اصلی(گوردن، 1372، 72).
- حمایت عاطفی افراد زمانی که درگیر امور استرس زا هستند.
- تشویق ودادن بازخورد به آنها
- معرفی افراد موفق واثر بخش به عنوان نمونه
- کسب تجربه از طریق آزمون وخطا
- تغییر ساختار سازمانی از هرمی به دایره ای
- مشخص بودن جایگاه فرد، گروه و مدیر درسازمان و وجود عدم تمرکز
- واگذاری اختیارات رسمی و قدرت قانونی به کارکنان به منظور افزایش کارایی و ایفای نقش مفید در سازمان.
- حفظ انعطاف پذیری ساختار سازمان.
- کاستن از کنترل و مدیریتهای متمرکز و سپردن آنها به گروه ها وافراد.
- افزایش حیط? نظارت(در سازمان های توانمند، مدیران افراد بیشتری را نسبت به سازمان های سنتی، سلسله مراتبی اداره می کنند و تصمیم گیری بیشتر به زیر دستان واگذار می شود( مالون، 1375، 61).
- مدیران بیشتر نقش مربی دارند تا فرمانده و به کارکنان در حل مسائل کمک می کنند و کارکنان مسئولیت بیشتری می پذیرند( کلر و دن سیریو، 1374، 36).
- در یک سازمان توانمند، کارکنان به عنوان سهام دار قادر به مشارکت هستند. آنها هم به صورت فردی و هم گروهی(تیمی ) پویا بوده ودر تصمیمات استراتژیک مشارکت دارند(گارفیلد، 1371، 28).
- انعطاف پذیری، پاداش برای مشارکت، فقدان تنبیه برای ریسک پذیری، برنامه عملیاتی، حمایت از ترکیب کار و زندگی خانوادگی، از ضروریات توانمند سازی است.
- اطلاعات لازم به کارکنان برای شکوفایی مهارت ها وتواناییهای آنها( بهبود مستمر).
- توانمند سازی با اعمال فشار مدیران و دستورالعملها تحقق نمییابد، بلکه فرایندی است که لازمه اش پذیرش فرهنگ توانمند سازی ومشارکت کارکنان است.
- چند مهارتی بودن، آموزش های متعدد گروه های کاری خود گردان و ساختار افقی، عوامل سازمانی توانمند سازی در سازمان هستند( ماسی و همکاران[6] ،1374، 46).
- جریان آزاد اطلاعات دربار? اهداف و جهت گیریهای سازمان، آموزش ضمن خدمت، توسعه مداوم مدیریت مؤثر و مهارت های رهبری در همه کارکنان، مربی بودن مدیران، وجود منابع مورد